Czym jest panel obywatelski?

Panel obywatelski to forma włączania mieszkańców i mieszkanek miasta (regionu lub państwa) w proces wspólnego pogłębionego namysłu i decydowania o sprawach istotnych dla całej społeczności. W Rzeszowie odbywa się pod nazwą Rzeszowski Panel Klimatyczny, bo dotyczyć będzie kwestii neutralności klimatycznej miasta, a dokładnie szukania odpowiedzi na pytanie "Jak Rzeszów ma osiągnąć neutralność klimatyczną do 2030 roku?".

Osoby biorące udział w panelu są wybierane losowo, tak aby jego struktura społeczno-demograficzna była podobna jak w całym mieście. W skład panelu wchodzą więc osoby różnej płci, w różnym wieku, pochodzące z różnych części miasta i posiadające różny poziom wykształcenia.

Uczestnicy i uczestniczki panelu w trakcie spotkań najpierw zapoznają się z tematem neutralności klimatycznej, będą też mogli zadawać ekspertom i ekspertkom pytania oraz przedyskutować omawiane zagadnienia w swoim gronie. Nie muszą mieć więc od początku specjalistycznej wiedzy, aby wziąć udział w panelu. Wyposażeni w wiedzę przez ekspertów i ekspertki rozpoczną wspólny namysł nad rozwiązaniami dla Rzeszowa, a na koniec zagłosują za najlepszymi z nich. Te, które zyskają co najmniej 80-procentowe poparcie, staną się wiążącymi wytycznymi dla miasta.

Panele obywatelskie w Polsce i na świecie

Panele obywatelskie już na dobre zagościły w polskich miastach. Dotychczas odbyły się w Gdańsku, Lublinie, Łodzi, Krakowie, Poznaniu, Warszawie i Wrocławiu. Poza granicami Polski, np. w Wielkiej Brytanii, Francji, Austrii czy Niemczech, panele (i inne zbliżone do nich formą procesy deliberacyjne) są jeszcze bardziej rozpowszechnione.

Częstym tematem paneli obywatelskich na świecie są kwestie związane ze zmianami klimatycznymi. Neutralność klimatyczna, która jest przedmiotem Rzeszowskiego Panelu Klimatycznego, była wcześniej tematem paneli obywatelskich na poziomie ogólnokrajowym w Wielkiej Brytanii i Francji oraz na poziomie miejskim - w Berlinie.

Więcej o formule panelu obywatelskiego można dowiedzieć się ze strony partycypacjaobywatelska.pl i z przewodnika pt. “Kierunek: Panel obywatelski. Wskazówki dla zainteresowanych”, a po angielsku - np. ze strony Knowledge Network on Climate Assemblies (KNOCA).