Gmina Rzeszów

60 losowo wybranych mieszkańców i mieszkanek Rzeszowa, stanowiących „miasto w pigułce” pod względem różnorodności jego mieszkańców, przez 5 dni wspólnie zastanawiało się nad odpowiedzią na pytanie: „Jak Rzeszów może osiągnąć neutralność klimatyczną do 2030 roku?”. Zespół koordynujący Rzeszowski Panel Klimatyczny podsumował w raporcie przebieg całego procesu i jego najważniejsze efekty.

Paneliści i panelistki wybrani spośród 10 000 gospodarstw domowych z Rzeszowa wysłuchali łącznie 23 stanowisk organizacji pozarządowych, prezentacji eksperckich i wystąpień Urzędu Miasta na temat efektywności energetycznej budynków oraz przyszłości zrównoważonego transportu. Zasileni w wiedzę naukową, praktyczne spojrzenie na miasto, które doskonale znają, zadecydowali w trzech momentach panelu:

• o wartościach, którymi powinno kierować się miasto przy podejmowaniu jakichkolwiek decyzji dot. neutralności klimatycznej,
• o wizjach rozwoju miasta w dwóch obszarach panelu w długoletniej perspektywie,
• o szczegółowych rekomendacjach, które sami wypracowali lub zmodyfikowali.

Działania władz miasta dążące do neutralności klimatycznej powinny być zdaniem panelu oparte na wiedzy eksperckiej (70,6% osób uczestniczących wybrało tę odpowiedź jako jedną z trzech dla nich najważniejszych wartości), długoterminowe, systemowe i odporne na politykę (64,7%, 33 wskazania) oraz uwzględniające różnorodną sytuację mieszkańców i mieszkanek (47,1%, 24 wskazania).

W obszarze efektywności energetycznej skład panelu wybrał wizję rozwoju zakładającą zmniejszanie zapotrzebowania na energię — zarówno budynków miejskich, jak i prywatnych domów (scenariusz ten osiągnął średnią ocen 4,1 — paneliści mogli ocenić każdy z trzech scenariuszy w skali od 1 do 5). Miasto powinno prowadzić kampanię informacyjną uwrażliwiającą mieszkańców na konieczność oszczędzania i poszanowania energii elektrycznej i cieplnej, a niedobory uzupełniać przede wszystkim z rozproszonej sieci energetyki obywatelskiej i odnawialnej. W głosowaniu na konkretne rekomendacje trzy poniższe osiągnęły największe poparcie panelu w obszarze mieszkalnictwa:

• miasto projektuje system magazynowania energii w Rzeszowie (np. w rozproszonych magazynach) — przy okazji rozbudowy miejskiej infrastruktury OZE (Odnawialnych Źródeł Energii) — na podstawie analizy wykonalności oraz we współpracy ze światem nauki i biznesu, a także planuje harmonogram jego realizacji,
• miasto uwzględnia ważność i pilność transformacji energetycznej w planowaniu budżetu, nie unikając dużych i trudnych inwestycji, które w dłuższym okresie przynoszą oszczędności,
• miasto nawiązuje regularną współpracę z technicznymi uczelniami wyższymi w obszarze innowacyjnych rozwiązań realnych do wprowadzenia w mieście.

W obszarze zrównoważonego transportu zdaniem panelu miasto powinno stawiać na silną rozbudowę systemu zeroemisyjnego transportu publicznego (scenariusz ten osiągnął średnią ocen 4,2). Transportu ekologicznego, ale również dostępnego — poprzez synchronizację rozkładów jazdy i znaczne zwiększenie częstotliwości kursowania, ulgi cenowe, udogodnienia dla pasażerów i kampanie promocyjne, a także ograniczenia w poruszaniu się samochodów prywatnych na rzecz promocji ruchu rowerowego i pieszego. Wśród najbardziej popularnych rekomendacji szczegółowych znalazły się te trzy:

• miasto buduje na obrzeżach dobrze skomunikowane parkingi Park&Ride (częste kursy autobusów) i kieruje korzystną ofertę do kierowców korzystających z tego rozwiązania. Budowa parkingów powinna być poprzedzona konsultacjami społecznymi dotyczącymi ich położenia i skomunikowania z centrum,
• miasto instaluje bezpieczne stojaki rowerowe przy przystankach transportu zbiorowego, szczególnie w rejonach oddalonych od centrum,
• miasto wspiera budowę parkingów rowerowych przy zakładach pracy, szkołach, urzędach, wspólnotach mieszkaniowych itp.

Pełna lista przegłosowanych rekomendacji (a było ich łącznie 51) jest dostępna w raporcie podsumowującym cały proces. Zachęcamy do zapoznania się z nim!